
اصطلاح “چای لاهیجان” اشاره به تاریخچه و اهمیت کشت چای در این شهر دارد. در این مقاله، با استفاده از منابع معتبر، اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار میدهیم

اصطلاح “چای لاهیجان” از کجا آمده است؟
لاهیجان یکی از قدیمیترین و بزرگترین شهرهای شرق گیلان است که به “عروس گیلان” نیز مشهور است. این شهر در ناحیه کوهپایهای قرار دارد و تپهماهورهای آن با بوتههای چای پوشیده شدهاند. لاهیجان در شرق سفیدرود و در ارتفاع ۹۴ متری از سطح دریا واقع شده و دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است.
محبوبیت چای در ایران
چای به عنوان یک نوشیدنی محبوب و سالم در بسیاری از کشورهای جهان مصرف میشود. ایران نیز از جمله کشورهای تولیدکننده و مصرفکننده چای است. اما آیا میدانید که تولید چای در ایران چگونه آغاز شد و چرا لاهیجان به عنوان زادگاه چای ایران شناخته میشود؟
تاریخچه ورود چای به ایران
برای پاسخ به این سوال، باید به دوران قاجار برگردیم. در سال ۱۲۸۵ ه.ق، حاج محمد میرزا کاشفالسلطنه، فرزند حسینعلی خان نوری و وزیر خارجه ناصرالدین شاه قاجار، به دستور پادشاه به هند فرستاده شد تا با بریتانیاییها درباره قضایای خزر و هرات مذاکره کند. در طول این سفر، کاشفالسلطنه با فرآیند کشت و تولید چای آشنا شد و تصمیم گرفت بذر چای را به ایران بیاورد و در منطقه خود، گیلان، آزمایش کند.
بعد از بازگشت به ایران، کاشفالسلطنه با همکاری دولت، بذر چای را در منطقه لاجؤن (لاجور) لاهیجان کشت و نخستین باغ چای رسمی را در سال ۱۲۹۰ ه.ق تأسیس کرد. این منطقه بعدها به لاجور و سپس به لادور تغییر نام یافت.
گسترش چای در ایران
کاشفالسلطنه با تلاشهای بیوقفه خود، توانست چای را در مناطق دیگر گیلان و مازندران گسترش دهد و از طریق انجمن چای ایران، بازاریابی و توزیع آن را مدیریت کند. او همچنین با ایجاد کارخانههای چایسازی، فرآیند تولید چای خشک را بهبود بخشید.
میراث کاشفالسلطنه
کاشفالسلطنه به عنوان “پدر چای ایران” شناخته میشود و در سال ۱۳۰۵ ه.ق در لاهیجان درگذشت. وی وصیت کرده بود که در مزارع چای به خاک سپرده شود. آرامگاه او در خیابان کاشف لاهیجان قرار دارد و در کنار آن، موزه تاریخ چای ایران نیز احداث شده است.
اهمیت چای لاهیجان
به همین دلیل، لاهیجان به عنوان زادگاه چای ایران معروف است و اصطلاح “چای لاهیجان” به عنوان نمادی از تاریخچه و فرهنگ کشت چای در این شهر به کار میرود. امروز، چای لاهیجان به عنوان یکی از باکیفیتترین چایهای ایرانی شناخته میشود و طرفداران زیادی دارد.
ویژگیهای چای لاهیجان
چای لاهیجان به دلیل استفاده از بهترین بذرها و شرایط آب و هوایی مناسب، طعمی غنی و عطری دلنشین دارد که آن را از سایر چایها متمایز میکند. فرآیند کشت و تولید این چای به صورت کاملاً طبیعی و با رعایت اصول کشاورزی انجام میشود که کیفیت بالای محصول را تضمین میکند.
نحوه مصرف و لذت بردن از چای لاهیجان
برای لذت بردن از چای لاهیجان، میتوانید آن را با آب جوش تازه دم کرده و بعد از چند دقیقه صبر، چای خوشطعم و عطری آماده کنید. این چای علاوه بر طعم فوقالعاده، خواص سلامتی بسیاری دارد که میتواند به بهبود سیستم گوارشی و آرامش ذهنی کمک کند.
مزارع و کارخانههای چای لاهیجان
مزارع چای لاهیجان با چشماندازهای سرسبز و زیبا، نه تنها منابعی از چای با کیفیت بالا هستند، بلکه مکانهایی توریستی و جاذبههای گردشگری نیز محسوب میشوند. بازدید از این مزارع فرصتی برای آشنایی با فرآیند کاشت، داشت و برداشت چای و همچنین لذت بردن از مناظر طبیعی زیبای منطقه است.
کارخانههای چایسازی لاهیجان با بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن و روشهای سنتی، توانستهاند محصولی بینظیر و با کیفیت را تولید کنند که نه تنها در بازارهای داخلی بلکه در بازارهای بینالمللی نیز جایگاه ویژهای دارد. این کارخانهها با تولید چایهای متنوع و با کیفیت، سهم بسزایی در ارتقاء صنعت چای ایران داشتهاند.
نقش چای لاهیجان در فرهنگ محلی
چای در فرهنگ محلی لاهیجان نقش مهمی ایفا میکند و مصرف چای در مراسمها و جشنها به عنوان یکی از آداب و رسوم قدیمی این منطقه شناخته میشود. چایخانههای سنتی لاهیجان با ارائه چای تازه و معطر، محلی برای دیدارها و گفتگوهای دوستانه و خانوادگی هستند و تجربهای بینظیر از فرهنگ میهماننوازی گیلان را به بازدیدکنندگان ارائه میدهند.
آینده چای لاهیجان
با توجه به اهمیت و تاریخچه غنی چای لاهیجان، برنامهها و پروژههای متعددی برای حفظ و ارتقاء کیفیت این محصول در حال اجرا است. این تلاشها شامل بهبود روشهای کشاورزی، حفظ منابع طبیعی و ارتقاء فرآیندهای تولیدی است که همگی به منظور حفظ جایگاه چای لاهیجان به عنوان یکی از بهترین چایهای جهان انجام میشود.